Ben ik in de (peri)menopauze?
De laatste maanden komen de menopauze en perimenopauze meer en meer in de aandacht. Een evolutie die ik toejuich! Want hoe meer vrouwen geïnformeerd zijn over de fase waar ze doorheen moeten, hoe beter. De vele persoonlijke getuigenissen zijn bovendien een hart onder de riem. Je bent niet alleen! Zo veel is duidelijk. De tijd van menopauzeklachten verbergen of weglachen is binnenkort hopelijk voorbij.
Wat is de perimenopauze eigenlijk?
De perimenopauze is de periode die voorafgaat aan de menopauze. Gemiddeld begint de perimenopauze tussen 45 en 50 jaar. Je voorraad eicellen neemt af en de aanmaak van hormonen verloopt chaotischer, waardoor je veel hormonale schommelingen ervaart. Deze periode houdt meestal meerdere jaren aan.
Klachten die mijn patiënten vaak melden, zijn onder meer:
- een verstoorde menstruatiecyclus: onregelmatige bloedingen die soms heviger en soms net minder zwaar zijn
- warmte-opwellingen of opvliegers
- nachtelijk zweten
- een droge vagina
- gespannen borsten
- een prikkelbaar, angstig of depressief gevoel
- moodswings
- moeite met (door)slapen
- gewichtstoename, vooral in de regio van de buik
- een verminderd libido
- …
Belangrijk om te weten: je kunt nog altijd zwanger worden tijdens je perimenopauze. Als je geen zin hebt in verrassingen, neem dan zeker je voorzorgen. ;-)
Ook goed om te weten: sommige vrouwen die deze klachten ervaren, krijgen ten onrechte de diagnose burn-out. Gelukkig worden artsen almaar alerter voor klachten die op de menopauze kunnen wijzen.
Hoe weet je of je in de perimenopauze zit?
Een combinatie van de klachten hierboven geeft al een indicatie. Maar ook een bloedonderzoek kan uitwijzen dat je in de overgang zit. In de perimenopauze beginnen je hormoonspiegels te veranderen. Die fluctueringen worden zichtbaar in je bloed. Het gaat daarbij om vier types hormonen:
- FSH of follikelstimulerend hormoon. Dit is het hormoon dat de groei en ontwikkeling van je eicellen stimuleert. Tijdens de perimenopauze kunnen je FSH-niveaus stijgen, omdat je eierstokken minder gevoelig zijn voor de stimulerende effecten van FSH.
- LH of luteïniserend hormoon. Dit hormoon reguleert je ovulatie. Tijdens de perimenopauze kan je LH-niveau naar boven gaan, omdat je eierstokken minder gevoelig worden voor de remmende effecten van dit hormoon.
- Oestrogeen. Dit belangrijke vrouwelijke hormoon dat heel wat functies heeft, waaronder je menstruatie regelen, maak je minder aan wanneer je in de perimenopauze komt.
- Progesteron. Dit hormoon reguleert je menstruatiecyclus. Tijdens de perimenopauze kan je progesteronniveau sterk fluctueren, om uiteindelijk te dalen.
Maar … deze hormoonniveaus fluctueren in de perimenopauze dus nog heel sterk. Het tijdstip waarop je bloed laat prikken, kan dan ook een vertekend beeld geven.
En wanneer ben je dan in de menopauze?
Officieel ben je pas in de menopauze wanneer je 12 maanden niet meer gemenstrueerd hebt. Je bent dan niet meer vruchtbaar. Je voorraadje eicellen is helemaal op. En je produceert geen oestrogeen en progesteron meer. De meeste vrouwen komen in de menopauze tussen 50 en 55 jaar. Maar vroeger of later kan ook. Je komt na verloop van tijd in de postmenopauze. Dan verminderen je klachten.
Wanneer spreek je van een vervroegde menopauze?
Als je voor je veertigste in de menopauze komt, is er sprake van een vervroegde menopauze. Dat kan verschillende oorzaken hebben:
- genetische aanleg
- auto-immuunziekten, zoals reuma, lupus en schildklieraandoeningen
- chirurgisch verwijderen van de eierstokken
- chemotherapie en/of bestraling
- eetstoornissen
- …
Opvolging door een arts is heel belangrijk als je een vermoeden hebt dat je een vervroegde menopauze hebt.
Wat kun je eraan doen?
De vraag van één miljoen. ;-) Perimenopauze en menopauze zijn geen ziekten. Dat is belangrijk om te onthouden. Maar uiteraard kun je veel last hebben van vervelende klachten. En daar is natuurlijk wél iets aan te doen. Sterker nog, door er bewust iets aan te doen, heb ik bij heel wat patiënten al een switch naar een veel gezondere levensstijl zien gebeuren.
Hormoonsubstitutie
Hormoonsubstitutie wordt vaak voorgeschreven om je hormoonspiegels te stabiliseren en zo je klachten te verminderen. De substitutie kan bestaan uit enkel oestrogeen, of uit een combinatie van oestrogeen en progesteron.
Naast conventionele hormoonvervangende therapie zijn bio-identieke hormonen sterk in opmars. Deze hormonen zijn chemisch identiek aan de hormonen die je lichaam zelf produceert (of geproduceerd heeft). Je kunt ze in verschillende vormen nemen: pilletjes, crèmes, gels, pleisters …
Neem je levensstijl onder de loep
Met stip op nummer één wat mij betreft: je levensstijl aanpassen. Een gezonde lifestyle is je hele leven lang belangrijk. Maar zodra je in de menopauze komt (of gaat komen), zijn er vaak aanpassingen nodig om je goed in je vel te voelen.
Alles blijft draaien rond de vijf REMEET-pijlers:
- Rhythm: gun je lichaam voldoende rust en slaap. De kans is groot dat je slaappatroon begint te veranderen. Dat is logisch als je ouder wordt. En zeker wanneer je ’s nachts dan ook nog eens last hebt van opvliegers of rusteloosheid, kan je tijdelijk vermoeider zijn. Geef jezelf de tijd om te wennen aan een aangepast bioritme en bouw voldoende rustmomenten in. Zeker in periodes waarin je nachtrust sterk verstoord is.
- Excercise: bewegen is en blijft superbelangrijk. Stevige spieren en gezonde botten voorkomen (toekomstige) ouderdomskwaaltjes. Zet dagelijks beweging op het menu: wandelen, fietsen, dansen … En ga minstens twee keer per week voor spierversterkende oefeningen. Tip: buiten bewegen geeft je de extra bonus van meer vitamine D.
- Mindset: vind een balans tussen inspanning en ontspanning. De levensfase waarin veel vrouwen in de perimenopauze komen, is tegenwoordig een drukke periode waarin de zorg voor kinderen nog niet voorbij is en de zorg voor ouders er vaak al bij komt. Sta bewust stil bij wat voor jou haalbaar is. Ik merk dat veel van mijn patiënten baat hebben bij yoga, mindfullness, meditatie of ademhalingsoefeningen. Zeker het proberen waard!
- Extra energy: een goed energiemanagement is onontbeerlijk tijdens de (peri)menopauze. Ontdek wat jouw energiegevers en energievreters zijn. Probeer beproefde energieboosters zoals periodiek vasten en koudeprikkels.
- Taste: gezond en gevarieerd eten geeft je een goede basis. Ga voor een eetpatroon rijk aan eiwitten, gezonde vetten en vezels. En besteed in de (peri)menopauze extra aandacht aan voldoende calcium, vitamine D, omega 3-vetzuren en fyto-oestrogenen (zoals soja). Cafeïne en alcohol vermijden kan dan weer helpen om menopauzeklachten te verminderen.
Hoe kan ik jou helpen?
Als osteopaat, voedingsdeskundige en orthomoleculair therapeut prik ik zelf geen bloed en schrijf ik geen hormoonsubstitutie voor. Daarvoor ga je naar je arts of gynaecoloog. Ik kan jou wél helpen met een aangepaste levensstijl, waarbij we aandacht schenken aan de vijf essentiële pijlers: slaap, beweging, stress, energiemanagement en voeding.
- Maak een afspraak voor een consultatie.
- Of ontdek mijn online trajecten.
Waarom ben ik altijd moe?
Ben je ook altijd moe en wil je achterhalen hoe dat komt? Dan vind je vast en zeker inspiratie in deze lijst met tien mogelijke oorzaken van vermoeidheid.
Een gezonde dosis perspectief
De traditionele ochtendrush was vandaag nog meer rush dan gewoonlijk. Een beetje te laat opgestaan en Matteo wilde graag een gekookt eitje als ontbijt. Dat had hij gisteren al aangekondigd. En omdat ik toen “ja, natuurlijk” had gezegd, kon ik niet meer terug...
10 tips om de impact van je menstruatie te beperken
Die tijd van de maand … het is voor geen enkele vrouw de periode waarnaar ze reikhalzend uitkijkt. Kamp jij de week voor en de week van je menstruatie ook met buik- en/of rugpijn, hoofdpijn, een gevoel van lusteloosheid, stemmingswisselingen …? Dan geef ik jou graag 10 concrete tips.
